Achtergrond van pastoraat

Achtergrond van pastoraat
Pastoraat in onze Nicolaï-Gemeente vertrekt vanuit het principe van het ‘omzien naar elkaar’. Daar is niets verhevens aan! Een luisterend oor geven kan iedereen. Het is vaak ook fijn om te doen. Ook is het geen eenrichtingverkeer. Pastoraat is eerder zielzorg, waarbij de ene zoekende in de woestijn de andere zoekende er op wijst waar water gevonden kan worden. Dat water is misschien alleen maar ‘zien, soms even’. Soms licht in een ontmoeting even het ‘mogelijk andere’ op. Zie je even 'iets' van een ander, meer geheeld bestaan. Dat kan een licht zijn voor je, dat je in het hier en nu kracht en inspiratie geeft om door te gaan.

Water – om even bij het beeld te blijven – ontspringt aan een bron. Wij geloven dat Jezus Christus in dit verband een belangrijke persoon is. Jezus vraagt ergens in het Evangelie: ‘Wat baat het een mens als hij de wereld wint, maar schade lijdt aan zijn ziel?’. De ziel kun je pastoraal gezien omschrijven als de innerlijke ruimte waar God gebeurt, geschiedt, om het Bijbels te zeggen. Onze ziel als het geheim van wie we ten diepste zijn. Groter dan de optelsom van alle aspecten van ons dagelijks bestaan. Het trillende web waar we ons verbonden weten met alles en allen. Ook als die verbondenheid moeilijk of problematisch is. Misschien juist dan.

Onze ziel: waar God ons als mens raakt. ‘Wat baat het een mens als hij de wereld wint, maar schade lijdt aan zijn ziel?’ (Matt. 16,26) Er zijn zeer veel dingen die in de huidige grimmige, en overgeïndividualiseerde samenleving schade berokkenen aan onze ziel. Als we niet uitkijken verliezen we ons zelf. Raken we ontworteld, afgesneden van betrouwbare banden met anderen. De kranten staan er vol van. Veel mensen weten er uit persoonlijke ervaring van mee te praten.

Omzien naar elkaar als kleine en grote zielzorg, komt in het bijzonder in het vizier wanneer er een gat in ons bestaan van alledag wordt geslagen. Concreet: Je verliest je baan, je wordt ernstig ziek, kinderen geven grote zorgen, je partner ontvalt je. Dat betekent crisis. Maar elke crisis is – gezien vanuit het Evangelie – een uitnodiging om door het oppervlaktebestaan heen in de diepere laag van de ziel te zakken. Maar dan is het niet gedaan. Integendeel. We vallen in de ziel van de Eeuwige, van de Levende God.

Vanuit die inspiratie willen we in onze Gemeente de Eeuwige in vrolijkheid dienen en loven, en omzien naar elkaar. Overigens is zielzorg niet alleen een zaak van verdrietige momenten. Ook als onze ziel vreugde kent, als we blij zijn en dankbaar, door geluk in relatie, familie of persoonlijk bestaan, willen we dit vaak graag met elkaar delen. Ook dat is omzien naar elkaar. Blij zijn met de blijden!

De Amerikaanse zielzorger Joseph J. Allen, bracht eens het volgende onder woorden: ‘Versplintering, de crisis van identiteit en betekenis, raakt het leven van ieder van ons. Maar de mogelijkheden tot groei en transformatie, inherent aan de crises van ons leven, ontgaat de meesten van ons. Wij realiseren ons niet dat duistere tijden ons gereed maken voor God. Zij nodigen ons uit tot een getransformeerde identiteit door een dieper geloof, en diepere hoop en liefde.’

Concreet zien we dit gebeuren in het leven van Jezus. De Evangeliën tonen niets anders dan de mens Jezus, van wie je het vermoeden hebt dat hij namens God in onze ziel neerdaalt, om daar met ons als persoon, of met de wereld in zijn geheel, te zoeken en tasten naar sporen van vertrouwen en hoop. Om zo samen tot heelwording, tot genezing, tot omkeer te komen. Zodat het leven er weer meer vrolijk, gelukkig en goed kan uitzien! Hoeveel mensen gaan in het Evangelie niet in deze sfeer ‘heen’, nadat ze die gelukkige ontmoeting met Jezus hebben ervaren?

Heelwording gaat – natuurlijk! – bij stukjes en beetjes. Rouw, pijn, littekens, helen slechts langzaam. Maar heelwording is uiteindelijk waar het allemaal om is te doen. Jezus wordt niet voor niets ‘Heiland’ genoemd: letterlijk ‘heelmaker’. Deze weg van de ziel, dit zoeken met elkaar naar water in de woestijn, is zielzorg, pastoraat. Het is een opgave, een uitdaging. Soms blijven we liever verbitterd, verongelijkt. Blijven we liever hangen in verlies, en blijven we terugverlangen naar de ‘oude’ vleespotten in Egypte.

Deze houding is heel menselijk en begrijpelijk. Maar zo komen we niet vooruit. En komen we niet toe aan het kleine wonder in ons leven: hoe groot onze ‘last’ ook is, wij mogen op een stukje heelwording van onze ziel hopen. Juist als de weg zwaar is, en je dorstig bent, als je ervaart dat je met lege handen staat, is het goed als er mensen zijn die een klein stukje met jouw ziel mee optrekken.

Dat kunnen gewone gemeenteleden zijn via ‘kleine’, betrokken gesprekjes in en buiten de muren van het kerkgebouw. Maar ook predikant, ouderlingen en andere pastoraal actieven zijn beschikbaar. Wat telt is echte aandacht. Met elkaar dragen we de zielzorg, het pastoraat van het omzien naar elkaar in onze hele Gemeente.

De werkgroep Pastoraat vervult hierin in de Nicolaïkerk een coördinerende rol. De belangrijkste taken van de eredienst zijn: verwelkomen van mensen die nieuw in de wijk zijn, coördinatie van het bezoekwerk en het uitvoeren van het speciale bezoekwerk.

Ook de predikanten rekenen dit speciale bezoekwerk tot hun kerntaak. Zij zoeken contact met mensen op eigen initiatief, maar laten zich zich ook graag door alle gemeenteleden informeren over waar een bezoek gewenst is.

ds. Dirk Neven, november 2018
terug